Het Nederlandse Meertens Instituut, een ernstig wetenschappelijk instituut dat zich hoofdzakelijk bezighoudt met onderzoek naar taal en cultuur in het landje voorbij de afrit Meer stond vandaag "te lees" op de site van http://www.deredactie.be/. Deze instelling publiceert verschillende werken oa over etnologie (volkenkunde) en linguïstiek (taalkunde en zijn afgeleiden, dialecten zeg maar).
Ik heb er dikwijls beroep op gedaan tijdens de vele avondlijke en nachtelijke uren die ik sleet voor mijn àndere grote hobby, stamboomonderzoek, in casu naar de voorouders van mijn stralende en immer goedlachse echtgenote Sandra Gerritje Wajer. Ach, ik weet dat velen dit maar iets duf vinden, een tijdverdrijf vooral uitgeoefend door nogal oudere senioren die hùn tijd stilaan voelen naderen... Niets is minder waar, het idee een inzicht te hebben vanwaar we komen is interessant en rustgevend, zeker als je bedenkt dat we eigenlijk niet eens weten waar we uiteindelijk naartoe moeten in dit leven.
Zoals velen onder jullie wellicht weten hebben onze noorderburen ten tijde van Napoleon I hun definitieve familienaam moeten kiezen. Tot dan had iedereen immers slechts een patroniem. Zo werd Jan, de zoon van Hendrik, gewoon Jan Hendriks(en). In sommige streken (zoals bijvoorbeeld de Veluwe waar mijn schat haar roots heeft) kreeg de dochter een verklein-voornaam, bijvoorbeeld Jannigje Hendriks(en). Voor stamboomonderzoek is dit natuurlijk een hele kluif aangezien kinderen op twee generaties zo goed als zeker van patroniem veranderden, hoewel in veel families en zeker die van mijn echtgenote er een sterke traditie was om de oudste zoon dezelfde naam als de opa te geven. Ga er maar aan staan!
Anyway, in het geval van mijn madam kwam ik erachter dat de allereerste "Wajer", de stamvader uit Ermelo, voorheen Berend Hendriks(en) heette. Ik heb zijn naamaannemingsakte nog niet kunnen vinden maar dat komt wel, er zijn enkele complicaties bij de verschillende diensten van de bevolking :-)
Waarom koos Berend voor die familienaam?
Ik heb een vermoeden die hij toen gewoon de naam van de boerderij waar hij (in)woonde en werkte overnam, een boerderij "de Waaijer" geheten. Sommige andere onderzoekers denken dan weer dat hij gewoon "vernoemd" werd naar een hogere plaats of heuvel waar het waaide. Ik blijf echter bij mijn idee.
Kijk, Berend nam met overleg en misschien wel verantwoordelijkheidsgevoel een aanvaardbare familienaam aan. Velen van zijn landgenoten waren een pak lichtzinniger en zadelden hun nazaten op met namen die ons nu nog doen gieren van 't lachen...
Berend Wajer, zoon van Hendrik Jansen, chapeau voor uw keuze en ook bedankt voor mijn "Wajerke"!
Cool runnings,
Emmanuel
Geen opmerkingen:
Een reactie posten